Na początku zaznaczę, że jestem pod ogromnym wrażeniem tego filmu- zachwycił mnie, wzruszył, skłonił do
refleksji...Niestety kilkakrotnie (również na tym forum) spotkałam się z argumentami, że film jest płytki, propagandowy,
przestawia mężczyzn jako wredne świnie, forsuje feminizm, homoseksualizm (sic!) itp. Jako odpowiedź wypunktuję kilka
obserwacji odnośnie filmu:
1. Właściwie każdą bajkę można uznać za dzieło propagandowe ( łac. propagare - rozpowszechniać, krzewić) , ponieważ
w zamierzeniu ma ona promować pewne postawy, budować wzorce, pokazywać (zwłaszcza dzieciom) jakie zachowania
są w danej kulturze ważne, cenione itd. Jeśli więc współczesna "Czarownica" nie przypomina swojego demonicznego
pierwowzoru, a bajka po reinterpretacji zyskała nową wymowę (morał?) to znaczy, że zachodnia kultura dokonała
znaczących przewartościowań w relacjach między człowiekiem a naturą, mężczyzną i kobietą.
2. Oprócz przedstawienia silnej, niezależnej Czarownicy w zupełnie nowym świetle tj. bez demonizowania, które przez
lata obrazowało lęk mężczyzn przed wyemancypowanymi kobietami, nasuwa się jeszcze jedna interpretacja: (spojler)
3. Czarownica symbolizuje królestwo przyrody, siły natury nieskażone ludzkim wpływem - Stefan- człowiek, który
podstępnie ją oswaja, zdobywa wiedzę o jej słabościach ( żelazo nasuwa tu skojarzenia z rewolucją przemysłową), nie
darzy jej szacunkiem, nie zamierza poznać, a traktuje jedynie jako instrument do zdobycia władzy. Tę grabieżczą politykę
symbolizuje m.in trofeum dzięki któremu mógł zasiąść na tronie (skrzydła Czarownicy). Córka Stefana, która prezentuje
zupełnie inny stosunek do natury - darzy ją szacunkiem, chce zrozumieć a nie zdobyć/ pokonać - zaskarbia sobie sympatię sił
przyrody, które ją chronią, jednak jest już za późno by cofnąć klątwę i dziewczynka tak czy inaczej musi ponieść
konsekwencje nieodpowiedzialnego i okrutnego postępowania swoich przodków.
4. Film uderza również w tzw etos rycerski - kult siły, afirmacja walki i zabijania nieznanych stworzeń (walka rycerzy ze
smokiem itp) Pokazuje, ze taki rodzaj "potęgi" jest tak naprawdę podszyty paranoją i strachem. Kwestionuje (
wszechobecne dotychczas w bajkach )ambicje młodych chłopców, by za wszelką cenę zdobyć królestwo i zaszczyty, gdzie
kobieta (ręka królewny) jest tylko kartą przetargową w rozgrywce o władze.
5. Film oprócz szacunku do przyrody, uczy trzeźwego spojrzenia na relacje międzyludzkie - prawdziwa miłość to ta
matczyna (niekoniecznie pochodząca od matki biologicznej), krytycznego spojrzenia na postępowanie rodziców ( Stefan
nie interesował się losem córki, oddalił od siebie "problem", tak naprawdę nie wiadomo czy bardziej bolała go
ewentualna strata córki czy urażona ambicja, gdy czarownica podwazyła jego "wszechmoc" - pamiętajmy jak zachował
się na wieść o nadchodzącej śmierci żony ( morał - żądza władzy i ambicja doprowadziła go do zdrady i wyrzeczenia się
wszystkich których kochał, w końcu pozbawiła nawet ludzkich uczuć). Dziewczyna nie powinna
kierować się olśniewającym wrażeniem/ pozorami - nawet najprzystojniejszy książę na białym koniu może okazać się
oszustem , za to na pierwszy rzut oka stworzenia odbiegające od klasycznych kanonów piękna ( ponury kruk, bagienne
stworki, chodzące drzewa) mogą okazać się wiernymi i prawdziwymi przyjaciółmi na których można polegać w momencie
zagrożenia.
Tyle z mojej strony. Jeśli ktoś dalej jest przekonany, że "Czarownica" to płytki film - proszę o komentarze, jeśli kogoś
przekonałam również będę wdzięczna za odpowiedź : )